Zazdrość odczuwają nawet dzieci, które bardzo pragnęły siostry lub brata. Dlaczego tak jest?
Istotne jest, jakie znaczenie starsze dziecko nadaje faktowi, że pojawiło się rodzeństwo. Może takie, że ono już nie wystarczało rodzicom? Może czuje się, jakby czymś ich zawiodło, rozczarowało? Dla dziecka ważne jest też, kto był inicjatorem pojawienia się na świecie konkurenta, czyli rodzeństwa. W zależności od tego, czy matka, czy ojciec, przypisuje temu różne znaczenia. Jeśli obydwoje rodzice, to może czuć się tak, jakby mama z tatą zawiązali pakt przeciwko niemu.
Jak rodzice mogą pomóc przeżyć zazdrość starszemu dziecku?
Gdy młodsze dziecko jest w drodze, wyobraźnia rodziców powinna podpowiedzieć im, że ta sytuacja może być bardzo trudna dla rodzeństwa. Już w czasie ciąży warto rozmawiać o tym, co ma się zdarzyć, uwrażliwiać dziecko, starać się o dobrą relację między dziećmi w przyszłości.
To są oczywiste rzeczy, ale wielu rodzicom nie przychodzą do głowy. Myślą, że nic się nie dzieje. Tymczasem dziecko szybko zauważa zmianę, często jeszcze zanim mamie zaokrąglił się brzuch. Rozpoznaje np., że twarz matki inaczej wygląda. A kiedy ciąża jest już widoczna, czuje się zdezorientowane i zaniepokojone milczeniem rodziców.
Warto rozmawiać z dzieckiem, nazywać to, co ono samo dostrzega. Że pojawi się brat lub siostra. Istotne są zapewnienia o miłości, pod warunkiem że rodzice rzeczywiście troszczą się o dziecko i oczekiwanie na kolejne nie zmienia tego nastawienia. Rozmowa o nowym członku rodziny, który jeszcze się nie narodził, pomaga dziecku adoptować się do nowej sytuacji. Utwierdza je w poczuciu, że przy mamie, przy rodzicach jest miejsce dla niego i dla rodzeństwa.
Nawet rodzice, którzy są przekonani o tym, że ze starszym dzieckiem trzeba rozmawiać na taki temat, czekają zwykle na widoczne oznaki ciąży. Czy to zbyt długo?
Czemu nie przygotować dziecka na tę zmianę wcześniej? Tym bardziej że dziecko szybko rozpoznaje oznaki nowej sytuacji. Wiele zależy od świadomości i wrażliwości rodzica i od jego własnych doświadczeń. Zdarza się, że dorośli, którzy nieprzyjemnie zaskakują dziecko, ukrywają przed nim wiadomość o rodzeństwie, odgrywają swoją własną traumę z przeszłości. Nieświadomie pobudzają zawiść dziecka wobec rodzeństwa, taką jaką kiedyś sami przeżywali.
Istotne jest, jakie znaczenie starsze dziecko nadaje faktowi, że pojawiło się rodzeństwo. Może takie, że ono już nie wystarczało rodzicom? Może czuje się, jakby czymś ich zawiodło, rozczarowało? Dla dziecka ważne jest też, kto był inicjatorem pojawienia się na świecie konkurenta, czyli rodzeństwa. W zależności od tego, czy matka, czy ojciec, przypisuje temu różne znaczenia. Jeśli obydwoje rodzice, to może czuć się tak, jakby mama z tatą zawiązali pakt przeciwko niemu.
Jak rodzice mogą pomóc przeżyć zazdrość starszemu dziecku?
Gdy młodsze dziecko jest w drodze, wyobraźnia rodziców powinna podpowiedzieć im, że ta sytuacja może być bardzo trudna dla rodzeństwa. Już w czasie ciąży warto rozmawiać o tym, co ma się zdarzyć, uwrażliwiać dziecko, starać się o dobrą relację między dziećmi w przyszłości.
To są oczywiste rzeczy, ale wielu rodzicom nie przychodzą do głowy. Myślą, że nic się nie dzieje. Tymczasem dziecko szybko zauważa zmianę, często jeszcze zanim mamie zaokrąglił się brzuch. Rozpoznaje np., że twarz matki inaczej wygląda. A kiedy ciąża jest już widoczna, czuje się zdezorientowane i zaniepokojone milczeniem rodziców.
Warto rozmawiać z dzieckiem, nazywać to, co ono samo dostrzega. Że pojawi się brat lub siostra. Istotne są zapewnienia o miłości, pod warunkiem że rodzice rzeczywiście troszczą się o dziecko i oczekiwanie na kolejne nie zmienia tego nastawienia. Rozmowa o nowym członku rodziny, który jeszcze się nie narodził, pomaga dziecku adoptować się do nowej sytuacji. Utwierdza je w poczuciu, że przy mamie, przy rodzicach jest miejsce dla niego i dla rodzeństwa.
Nawet rodzice, którzy są przekonani o tym, że ze starszym dzieckiem trzeba rozmawiać na taki temat, czekają zwykle na widoczne oznaki ciąży. Czy to zbyt długo?
Czemu nie przygotować dziecka na tę zmianę wcześniej? Tym bardziej że dziecko szybko rozpoznaje oznaki nowej sytuacji. Wiele zależy od świadomości i wrażliwości rodzica i od jego własnych doświadczeń. Zdarza się, że dorośli, którzy nieprzyjemnie zaskakują dziecko, ukrywają przed nim wiadomość o rodzeństwie, odgrywają swoją własną traumę z przeszłości. Nieświadomie pobudzają zawiść dziecka wobec rodzeństwa, taką jaką kiedyś sami przeżywali.